Met stoom en kokend water!

Arjen Pilot is al jarenlang aangehaakt bij onze organisatie. Als zelfstandige is hij al diverse keren via ons gedetacheerd geweest bij diverse opdrachtgevers, maar als Sr. Adviseur / Specialist Waterhuishouding & Riolering werkt hij ook regelmatig mee aan adviesprojecten voor Blauw.
Toen er een spoedaanvraag binnenkwam van één van onze belangrijkste opdrachtgevers, gemeente Rotterdam, twijfelden we dan ook geen seconde om hem in te schakelen voor dit project. Het betrof de bekende Agniesebuurt in Rotterdam. Tijdens de voorbereiding voor het kilmaat adaptief maken van deze wijk, kwam de gemeente gaandeweg ‘hobbels’ tegen die de zaak wellicht aan het twijfelen kon brengen. Waren het niet de medewerkers van de Gemeente Rotterdam zelf, dan waren het wel de bewoners van de buurt. Zij hadden zelfs een actiegroep ‘Droge voeten Agniesebuurt’ opgericht en zijn op Facebook actief. Was de zorg terecht of niet, dat was de vraag. Wij werden gevraagd om een second opinion uit te voeren over de berekeningen van het riool- en het drainageontwerp.
Arjen vertelt hoe zij dit project aangepakt hebben.
Spoedklus
Na het uitvoerig bekijken van de stukken, hebben we een offerte uit kunnen brengen en (een dag later!) van onze concurrentie gewonnen. Binnen anderhalve week moest er een rapport op het bureau aan de Wilhelminapier liggen – dan te weten dat het project al sinds 2014 loopt! Zo gaan die dingen soms. Samen met werkstudent Leon Bro, heb ik de buurt verkend en de stukken op een iets dieper niveau geanalyseerd.
Geen druppel de wijk uit!
Het project Agniesebuurt bestaat grofweg uit het vervangen van de riolering, ophogen van de straten en klimaatrobuust inrichten van de leefomgeving. Een van de belangrijkste doelstellingen is: er mag geen (regenwater)druppel de wijk uit. Of dat nog niet lastig genoeg is, hebben ze toezegging tot Europese subsidie vanwege de klimaat adaptieve aspecten. Mooi, maar dat betekent nóg meer regels waar je aan moet voldoen.
Omdat de buurt in carrés is gebouwd met binnentuinen, had de gemeente geen grip op wat er aan de achterkant van de huizen gebeurde. Wanneer je dus de doelstelling hebt dat al het regenwater in de wijk moet blijven, betekent dat ook dat al het water wat op het dak valt (dus ook de achterkant) in de grond moet trekken en niet afgevoerd via de regenpijp, het riool in en dus de buurt uit. Een flink dilemma dus voor je doelstellingen binnen je beleid. Daarnaast hebben de bewoners van de binnentuinen nooit hun tuinen opgehoogd, waardoor deze soms tot anderhalve meter lager liggen dan de voorkant. Sommige huizen hebben zelfs de toegang van hun tuin aangesloten op hun souterrain. Daarnaast staat de helft van de huizen op houten palen, ergo: hoe houd je de koppen van de palen nat, de binnentuinen droog en geen druppel de wijk uit?
Aan ons om te onderzoeken of aan alles gedacht is en of de genomen maatregelen afdoende waren om iedereen tevreden te houden. Dit alles binnen anderhalve week!

Conclusie na analyse van de rapporten en de data
Buiten een aantal technische ongemakken en mogelijke verbeterpunten, kwam er voor ons een vaak voorkomend aandachtspunt naar boven:
Het project is gestart als een normale vervanging van het riool en heeft later in het proces de stempel klimaat adaptief gekregen, waardoor sectorale oplossingen zijn bedacht zonder een integrale kijk op het geheel. Dit leverde gefragmenteerde zekerheid op én gefrustreerde bewoners.
In het rapport heb ik het volgende vermeld:
“Bij klimaatadaptatie gaat het juist om een multidisciplinaire aanpak van (grond)waterbeheer en inrichting, waarbij tevens door de gemeente wordt ingestoken op een gezamenlijke aanpak met bewoners om tot een beter leefklimaat te komen.”
Boodschap voor alle in- en externe collega’s
Heb je een project wat klimaat adaptief moet worden ingericht? Besteed aan de voorkant voldoende ruimte om de doelstelling uit het beleid van de opdrachtgever goed te kunnen borgen, zodat ze technisch uitvoerbaar zijn. Ga op tijd met bewoners om tafel om draagvlak te creëren, zodat ook zij het nut zien van een betere leefomgeving met toekomstperspectief!
De gemeente Rotterdam was erg blij met het rapport, ondanks de zeer kritische noot in de rapportage. Met trots hebben we dit project in bijzonder korte tijd weten te volbrengen.